Niedzielne popołudnie 12 grudnia 2010 roku amatorzy filmu i regionu spędzili w Muzeum i Ośrodku Kultury białoruskiej w Hajnówce na Maratonie  filmowym- „POGOŃ za filmem”.

 

 

To nowy projekt Stowarzyszenia, który jak się okazało ściągnął publiczność hajnowską. Wyświetlono w sumie 10 dokumentalnych krótkometrażowych filmów trzech reżyserów z Podlasia, reprezentantów młodego pokolenia.

 

Maraton rozpoczęły filmy Marzeny Rusaczyk, z Narwi. Jest ona doktorantką w Instytucie Socjologii Uniwersytetu w Białymstoku, oraz  asystentką w Zakładzie Socjologii Edukacji na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UwB. Niektórzy mogą znać ją z innej- muzycznej dziedziny twórczości. Jest ona bowiem współproducentką i twórcą projektów zespołu Ethno-Lyrics, prezentujących pieśni Wschodniej Słowiańszczyzny i wielokulturowość Podlasia. Filmem zajmuje się od niedawna.

 

Pierwszy zaprezentowany film Marzeny Rusaczyk  nosił tytuł „Poland Revisited”-„Polska odnaleziona”. O czym opowiada ten film? Młoda Amerykanka żydowskiego pochodzenia, studentka historii Uniwersytetu Stanforda, Sarah Golabek-Goldman, przyjeżdża do Polski, na Podlasie, gdzie bada kwestię pamięci Holokaustu wśród Polaków. Na cmentarzu w Jasionówce odkrywa grób swej prababki. Młoda Żydówka odwiedza Łomżę, Białystok, odkrywa bogaty wkład, jaki Żydzi wnieśli do polskiej kultury, wychodząc poza obecny w Stanach Zjednoczonych stereotyp, że Polska jest jedynie cmentarzyskiem i miejscem tragedii Holokaustu. W rozmowach z Polakami – naukowcami, socjologami, historykami – próbuje również zgłębić naturę antysemityzmu. Oprócz osobistej historii Sarah, dokument zawiera wiele historycznych zdjęć i informacji, będących refleksem żydowskiej historii Podlasia. Film ten był wyświetlany w Białymstoku, podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej w Krakowie, oraz w Los Angeles (USA).

 

Drugi film Marzeny Rusaczyk dotyczył zespołu „Ramonka” z Łosinki, który w 2010 roku obchodził jubileusz 15 – lecia. Film był zarówno próbą naświetlenia historii chóru, który w 2001 roku zmienił nazwę z „Lisiczek” na „Ramonka”, jak i próbą osadzenia funkcjonowania chóru w szerszej społeczności lokalnej, bowiem historię tę opowiadają również mieszkańcy Łosinki i okolic. Ramonkę można uznać za pewien nie tylko lokalny ewenement, bowiem bardzo rzadko zdarza się, żeby początkowo niewielka wiejska inicjatywa kulturalna, w zasadzie nie wspierana przez żadne instytucje kultury w regionie, przerodziła się w wieloletnią historię, by w końcu wywierać olbrzymi wpływ na lokalny, wielokulturowy folklor i przynosić chlubę swojej miejscowości i jej mieszkańcom. Film zawiera wiele materiałów archiwalnych i starych nagrań, sięgających jeszcze do lat 90-tych i niemal samych początków chóru.

 

Po filmach Marzeny swoją twórczość zaprezentował Tomasz Onikijuk- z Hajnówki. Fotografik. Laureat nagród w konkursach fotograficznych m.in. „Podlasie w obiektywie”, „Portrety Hajnowian” organizowanych przez Muzeum. Od kilku lat twórca reportaży dokumentalnych z lokalnych wydarzeń kulturalnych. Autor filmów m.in.: „Powroty- Rockowisko Hajnówka 2009” „Klimaty- Rockowisko Hajnówka 2010”. Współorganizator Festiwalu Muzyki Rockowej ROCKOWISKO HAJNÓWKA.. Nominowany do tytułu „Hajnowianin Roku 2009” w plebiscycie Kuriera Porannego.

 

Film, który zaprezentował jako pierwszy jest świeżym, ciekawym  projektem filmowym. Wyreżyserował i zrealizował film „Przewłoka wiecznie żywa”, pierwszy dokument, który składać się będzie na większy cykl zatytułowany „Zapomniany Świat Podlasia”. Film został zrealizowany dzięki dotacji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego oraz Programu Działaj Lokalnie VII. Dotyczy Hotelu Robotniczego znajdującego się w Rezerwacie Przewłoka. Pokazuje historię tajemniczego miejsca w Puszczy Białowieskiej, oraz ludzi, którzy byli z nim związani. Film wzbogacony jest starymi fotografiami z lat 1970 – 1990, oraz opowieściami ludzi tam niegdyś mieszkających i pracujących. Hotel już dziś nie funkcjonuje, został zamknięty w latach 80-tych, od tego czasu popadał w ruinę. Celem autora jest ocalenie od zapomnienia pamięci o tym miejscu, by młode pokolenie Hajnowian miało świadomość lokalnej historii. Jest to film osobisty, nakręcony w hołdzie rodzicom, dziadkom, Tomasz bowiem spędził kilka lat swego życia w Przewłoce.

 

Przy okazji filmu na korytarzu Muzeum została zorganizowana wystawa archiwalnych zdjęć i rysunków wykonanych przez Bogusławę Czarkowską pokazujących lata świetności Hotelu Robotniczego z Przewłoki.

 

Drugi film Tomasza Onikijuka „Jest takie miejsce” też należy do filmów osobistych. Od niego w ogóle zaczęła się przygoda Tomasza z filmem. Jest to film o pewnej malutkiej wsi, znajdującej się w sercu Puszczy Białowieskiej nad rzeką Łutownią, niedaleko granicy z Białorusią. Wieś Teremiski, to miejsce znane dziś głównie dzięki Uniwersytetowi Powszechnemu im. J. J. Lipskiego, który realizuje program akademicki „Szkoły Działania”, skierowany do młodzieży z całej Polski, która m.in. poznaje lokalną kulturę, tradycję, język. W fabułę filmu wpleciony został wątek osobisty...Film pokazywany był na Przeglądzie Filmowe Podlasie Atakuje 2009.

Kolejny film Tomasza to krótki kilkuminutowy obraz pokazujący kadry ze Święta Przemienienia Pańskiego. „Szukając Boga” reżyser odnajduje Go na Św. Górze Grabarce, gdzie podczas tego jednego dnia, 19 sierpnia, zagubiona pośród pól i lasów Grabarka przyciąga pielgrzymów z całego kraju i z zagranicy. To najbardziej uroczyście obchodzone na Świętej Górze święto gromadzi kilkunastotysięczne rzesze pielgrzymów.

 

Trzeci reżyser, który zaprezentował podczas Maratonu swoją twórczość to Ireneusz Prokopiuk, urodzony w Hajnówce, związany z Białymstokiem. Filmowiec. Stypendysta prezydenta miasta Białegostoku oraz Marszałka Województwa Podlaskiego. Dziennikarz w Polskim Radio Białystok, radio TOK FM, obecnie prowadzi własną firmę producencką- Parkos.Media. Prezes i współzałożyciel Stowarzyszenia Edukacji Filmowej organizuje  warsztaty i pracuje z młodzieżą. Wśród jego niezależnego dorobku filmowego jest kilka nagrodzonych filmów na wielu festiwalach i pokazach w Polsce, Białorusi Niemczech, Czechach, Łotwie, Litwie i Ukrainie.

 

Ireneusz zaprezentował dwa filmy z cyklu Historie Podlaskie realizowanego w ramach stypendium artystycznego prezydenta Białegostoku Film „Chleb” dokumentuje proces przygotowania i wypieku chleba w piecu. Zaś film „Wędzonki” dokumentuje proces gospodarskiego uboju i wędzenia mięsa. Największą reakcje publiczności wzbudziło „Dziwadło”- film o poszukiwaniu małpy w lasach koło Bielska Podlaskiego. Historia z przymrużeniem oka. Wiejskie problemy przedstawione w groteskowej formie. Film pokazuje koloryt podlaskich klimatów. Film został doceniony te przez szeroki krąg odbiorców, był laureatem internetowego konkursu onet.pl i TVN, emitowany w KINO POLSKA, miał swe projekcje na ogólnopolskich festiwalach i pokazach. Kolejny film „Zabytki drewniane w gminie Bielsk Podlaski” w bardzo wysublimowany sposób dokumentował piękno budownictwa drewnianego w Bielsku Podlaskim i okolicach. Projekt jest przeznaczony dla szkół i jednostek kulturalnych w naszym regionie jako pomoc dydaktyczna. Film zrealizowany przy wsparciu Urzędu Marszałkowskiego.

 

Na zakończenie „Droga do raju” - jedna z nowelek składających się na produkcję pn.: "Goście,goście czyli na wschodnich bezdrożach” zrealizowanych przez podlaskich filmowców w ramach akcji ŻUBR BUDZI PODLASIE. Tematem przewodnim całego filmu jest charakterystyczna dla naszego regionu gościnność, w jej najróżniejszych odcieniach, z którą skonfrontowany został OBCY – nielegalny uchodźca. Pojawił się on na Podlasiu przez przypadek a chciał dostać się do Europy Zachodniej. W filmie Ireneusza Prokopiuka trafił na podlaskie wesele…

Maraton filmowy myślę, jako formuła sprawdził się, warto będzie powtórzyć takie przedsięwzięcie za rok w długi jesienno - zimowy wieczór.

 

Organizator: Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce

Zrealizowano w ramach realizacji zadania pn. „PRZYGRANICZNY ALIANS ETNICZNY” ze środków Urzędu Miasta Hajnówka