Grabowiec- I tam żywuć ludzi

Pomimo trudności, jakie przyniósł rok 2020, kolejna odsłona festynów z cyklu "I TAM ŻYWUĆ LUDZI" przesunięta została w czasie.

Festyn w Grabowcu odbył się 4 października 2020 r. i było to piąte i zarazem ostatnie w tym roku takie wydarzenie a 75 festyn licząc od 2009 roku, kiedy rozpoczęła się nasza przygoda. Od 12 lat Muzeum i Ośrodek Kultury Białoruskiej w Hajnówce wędruje po Podlasiu po małych miejscowościach wschodniej Białostocczyzny, by promować białoruską kulturę.
Na scenie przy świetlicy wiejskiej na początku głos zabrali Wójt Gminy Dubicze Cerkiewne Leon Małaszewski, oraz Tomasz Tichoniuk- dyrektor Muzeum. Na początku wystąpił zespół śpiewaczy z Muzeum. Po nich zaś zagrały zespoły instrumentalne AXEL z Białegostoku, DAWID SZYMCZUK BAND z Hajnówki, oraz na zakończenie RODNY KUT z Narwi. Dodatkową atrakcją festynu były również konkursy, w których publiczność wzięła chętnie udział odpowiadając na wszystkie nie zawsze łatwe pytania, zdobywając przy tym ciekawe nagrody ... np. miotłę, wiadro, czy grabie do ogrodu ... Na festynie nie mogło zabraknąć oczywiście kramiku muzealnego z literaturą białoruską, pamiątkami i rękodziełem ludowym. Przygotowana została również fotowystawa prezentująca zdjęcia z poprzednich edycji festynów. Niejeden mieszkaniec wsi mógł odnaleźć siebie lub sąsiada na zdjęciach z festynów sprzed kilku lat.
Podczas festynu zorganizowana została również zbiórka na Kubusia z Hajnówki, który zmaga się ze śmiertelną chorobą i potrzebuje jeszcze 5 milionów złotych by żyć.... Miejscowi oraz mieszkańcy sąsiednich wiosek, a także turyści, bawiący się na festynie hojnie wsparli tę inicjatywę za co im serdecznie dziękujemy.
Dawna nazwa Grabowca -Obychodnik spotykana jest w źródłach już w 1532 roku i oznacza miejsce położone w zakolu rzeki lub drogi. Pierwotnie była to wieś chłopów królewskich, którzy mieli chronić monarsze tereny leśne. Jego dalsze dzieje są typowe dla innych wsi tego regionu. W XVII w. został obciążony pańszczyzną, którą chłopi odpracowywali na rzecz folwarku w Czechach Orlańskich. Podczas potopu szwedzkiego wieś została zniszczona, po czym ponownie została zasiedlona. W 1790 roku wieś liczyła 68 domów. Od XVIII do l. 20-tych XIX wieku funkcjonował w okolicy dwór, zaś w XIX w stuleciu według przekazów mieszkańcy warzyli piwo. Latem 1915 roku część wioski udała się w „bieżeństwo", w głąb imperium rosyjskiego, część zaś schowała się w lasach i uratowała wieś przed pożarem. Dzięki temu wracający z uchodźctwa w latach 1918- 1921 nie musieli zaczynać wszystkiego od zera- ich domostw strzegli sąsiedzi. Według pierwszego spisu ludności z 1921 roku w Grabowcu mieszkało 385 osób w 78 domach. 384 osoby podały narodowość białoruską, 1 osoba podała narodowość polską. Według spisu z 2011 r. w Grabowcu mieszka 275 osób w 144 domach i jest to największa miejscowość w Gminie Dubicze Cerkiewne, choć i tu obserwuje się wymieranie i pustoszenie wsi.
To był ostatni w tym roku festyn z cyklu „I TAM ŻYWUć LUDZI". Wszystkich sympatyków tych cudownych koncertów w niezwykłej scenerii małych urokliwych wsi Podlasia zapraszamy za rok.

Agnieszka Tichoniuk

Festyn zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Starostwa Powiatowego w Hajnówce.